.भाव विचार
१.यो कविताको मेरुदण्ड वा केन्द्रीय तत्त्व हो ।
२. भाव कविताको विषयवस्तुमा आधारित रहन्छ ।
३.भावले शब्द–शब्द र समग्र रचनाको अर्थ प्रकट गर्दछ ।
४.सर्जकले मनमा उठेका तरङ्ग, विचार, भावलाई कलात्मक ढङ्गमा प्रस्तुत गर्ने क्रममा नै कविता प्रष्फुटित हुन्छ ।
.लयात्मकता
१. लय भनेको कविता उच्चारणका क्रममा उत्पन्न हुने सांगीतिक स्वर हो ।
२. कवितामा प्रयोग हुने छन्द, अनुप्रास आदि लय निर्माणका घटकहरु हुन् ।
३. पद्य कवितामा पाउ, श्लोक र छन्दले लय सिर्जना गराउँदछन्भने गध कवितामा वर्ण र शब्दको पुनरावृति तथा अन्तर अनुप्रासका माध्यमले लय सिर्जना हुन्छ ।
४.कविताको आस्वादमा प्रभावकारिता र रोचकता थप्नु नै लयको मुख्य कार्य हो ।
कवितालाई अन्य विधाभन्दा भिन्न देखाउने प्रमुख तत्त्व नै लय भएकाले लय कविताको महत्त्वपूर्ण तत्त्व हो ।
. भाषा शैली
१.भाषा विचार आदान प्रदानको सशक्त माध्यम हो भने शैली अभिव्यक्तिको एक प्रकार ।
२.गध र पद्य दुवै शैलीमा कवितात्मक भाषा हुन जरुरी छ ।
३.जसमा बिम्ब, अलङ्कार तथा प्रतीक आदि व्यक्त हुन्छ ।
४.शैली व्यक्ति पिच्छे फरक फरक हुन्छन् ।
सरल, आलङ्कारिक, नाटकीय, वर्णनात्मक आदि शैली कवितामा प्रयुक्त हुन्छन् ।
कथन पद्दती
१कथन पद्दती कविताको अभिव्यक्तिको प्रक्रिया हो ।
२.कविले कविता पाठकसम्म पु-याउन कुन रुपमा गरेको छ, कसको वर्णन गरेको छ भन्ने आधारमा कथन पद्दती निर्धारित हुन्छ ।
३.कवितामा म, हामी उपयोग गरिएको छ भने कवि प्रढाैक्ति , ऊ, त्यो, उनी, तिनी आदि सर्वनाम प्रयोग गरिएकोलार्इ कविनिवद्दो प्रढाैक्ति भनिन्छ ।
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें